ALIM-SATIM

Alım-satım ticarettir ama ben daha çok bu ticaretin düşünce boyutu ile ilgileneceğim. Alınan-satılan şeyler, üretilen şeylerdir. O şeyleri siz üretmezseniz, başkalarından (dışardan) alırsınız; üretirseniz, başkalarına (dışarıya) satarsınız.

Bakın aldığımız-sattığımız şeylere, gıdadan teknolojiye kadar, kimin malı, kim üretiyor?!...

Buna benzer durum düşünce dünyamız için de geçerli. Bakın Türkiye’de üretilen düşüncelere (= yazılan bilimsel makale ve kitaplara), açın onların kaynakçalarını (= alıntı yapıldığını gösteren makale ve kitapların listesini); çoğu ithal = dış kaynaklı.

Değişim, dışardan besleniyor ve bu değişim yaşanırken içeri “uyuyor”; uyanınca da karşısında yeni bir dünya buluyor. Uyu/t/ma ve uyan/dır/ma da değişimin bir parçası; bilinçle (düşünce ile) ilgili/ilişkili.

Kullandığımız somut ve soyut tüm “malların” neredeyse %70-80’i ithal. İçerde üretilen, bize ait olduğunu sandığımız mallar da bu ithal düşüncenin ürünleri. Onları üretenler de ötekiler gibi dünyaya aynı yerden ve aynı şekilde”! bakıyorlar. Batı bir ürünü (sözgelimi bir silahı veya aracı) niçin üretiyorsa, onlar da onun için üretiyorlar.

Artık bizim zihnimiz de batı zihni gibi çalışıyor; hayata ve olaylara aynen onlar gibi bakıyor. Bu zihinler ya batıda eğitim almış ya da batının burada kurduğu okullarda. Uzun süredir farklı bir iş yaptığımızı mı düşünüyorsunuz?!. Neredeyse bir seneye yaklaşan Gazze katliamı sürerken, 40-50 bin masum kadın ve çocuk gözlerimizin önünde hunharca katledilirken niye farklı bişeyler yap(a)mıyoruz?!. “İmkânımız” mı yok?!. Var, “çook iyi imkânlar” üretiyoruz ama onları kullanacak “düşünceleri/fikirleri”! bizler üretmiyoruz; bu yüzden “o imkânları” kullanamıyoruz.

Bir toplum, kendi iç dinamiklerine dayalı olarak değişmezse, güdüme girer, uyutulur; bunun farkında bile olamaz hâle gelir. Eskiden buna, ‘öküz mü manda mı’ bişey deniyordu, hatırlayamadım!; güdülen bişey yâni. 

İnsanın bilinçsiz davranışlarına da güdü denir ama bazı batılı-çağdaş psikologlar, bilinçli davranışlara da güdü diyorlar. İthal ikamesi olmayan, (= batıdan ithal edilmemiş) çook az psikolog da güdüye hevâ diyor.

İşte!. Değişim böyle sonuçlar veriyor.