İKİ KANAT

Tek kanatla uçulamaz. Tek elle doğru dürüst bir iş yapılamaz. Aynen bunun gibi, ilimde de tek kanatla yol alınamaz. İlmin bir kanadı fizik (= zâhir ilmi, fenomenoloji); diğer kanadı da metafiziktir (bâtın, gayb ilmi, numenolojidir.)

Mûsâ, “kanadını ikileme/k için, daha doğrusu iki kanadın (= denizin) birleştiği yeri bilebilmek = bulabilmek” için genç arkadaşı ile uzuun bir yolculuğa çıkmış; balık, onların duracağı yeri belirlemişti. (18/60-64.)

Orada, kendisine “ledün ilmi” verilen bir kulla karşılaştılar. (18/65.)

Onunla anlaştılar ve birlikte yola çıktılar.

Yolda, deniz kenarında bir gemi gördüler; “o kul” o gemiyi deldi.

Mûsâ, buna dayanamadı; “Sen ne yaptın?!.” dedi.

“O kul” : Anlaşmamızı bozma!, dedi.

Mûsâ : Tamam dedi.

Yine yola koyuldular. “O kul” bu kez yol kenarında oynayan bir çocuğu öldürdü.

Mûsâ : Bu çook acâib bi şey!... dedi.

“O kul” : Bak bir daha olmasın; olursa, yollarımız ayrılır, dedi.

Mûsâ : Bi daha olmayacak, söz; dedi.

Bi kez daha yola çıktılar; çok acıkmışlar ve bitkin düşmüşlerdi.

Yıkılmakta olan bir ev (duvar) gördüler; “o kul” o evi (duvarı) onardı.

Mûsâ : Bâri bunun karşılığı bir ücret alsaydın da karnımızı doyursaydık, dedi.

İşte ayrılık vakti. Sana bu üç olayın iç yüzünü açıklayayım da ayrılalım, dedi “o kul” :

Gemi, denizde çalışan yoksullarındı; tüm sağlam gemilere zorba hükümdar el koyacaktı.

Çocuk, ileride mü’min/sâlih anne-babasına zulmedecekti; onların yeni çocukları sâlih olacak.

Ev (= evin duvarı), yetimlerindi; onun altında onların hazineleri vardı; onların ebeveyni de sâlih kimselerdi.

Ben, bütün bunları kendiliğimden yapmadım. (Bknz. 18/71-82.)

...

Tek “göz”, fenomeni = görüneni görür; öteki “göz”, numeni = görünmeyeni (izin verildiği kadarıyla) görür.

Tek “göz”, bu dünyayı görür; öteki “göz”, (izin verildiği kadarıyla) öteki dünyayı da görür.

Tek “göz”, yere çakılır; “iki göz = iki kanat” göklere uçar.

Gözün biri, akılsa; diğeri vahiydir.

Allah, kimseyi “tek gözlü ve tek kanatlı” yapmasın. Benim “iki gözüm, iki kanadım” var, diyenler de bu yazıyı okumasın: zaten bu yazı onların bi işine yaramaz.