BİLİNÇ

Biliyorum, bilinç konusu en zor konulardan biri, bu konuda söz söylemek de (yazı yazmak da) zor ama ben mümkün olduğunca bu zorun üstüne gideceğim (başaracağım demiyorum!).

Bilgi, bilince dönüşürse değerli olur; yoksa “mâlumât, enformasyon” düzeyinde kalır ve kişiye yük olur.

Bilinç, biyönüyle imana dönüşmüş bilgidir; (Allah-u A'lem) iman, “yakîn” olursa “hikmete de” döner.

Bilinç nasıl bişeydir?

Her şeyden önce bilinç kişiseldir; kişinin yaptığı şeyi ve o şeyi ona yaptıran şeyleri bilmesidir. Kişinin yaptığı şey, dışsaldır, dışardadır, görünür ama o şeyi ona yaptıran şey, içseldir, içeridedir, görünmez ama bilinir. Bişeyi içsel ve dışsal olarak bilen, o şeyi yapanın kendisi ve Rabbidir.

Yaptığı şeyi neden ve niçin yaptığını bilmeyen, sürüklenir; bilinç, o şeyi yapmamayı da gerektirir.

Bişeyi yapıp-yapmanın kararını bilinç verir; her bilinç doğru olmaz/çalışmaz; bilinci doğru çalıştıran, doğru istikamettir = tutarlılıktır = doğru imandır. Bu da ilahî bir temele/dayanağa yaslanmalıdır; ilahî temele yaslanmayan “bilinçler”, kördür, yaralıdır.

Yakında vefat eden (2018) İranlı düşünür Daryush Shayegan, “yaralı ve melez bilinç” terimini kullanmıştı. O, bu terimleri modernizme adapte olamayan, geleneksele takılıp kalan, eleştirme gücünü/yeteneğini yitirmiş bilinçler için kullanır; ben, körlüğü ve yaralılığı/yaralı olmayı kendini ve ne yaptığını (niye yaptığını) bilmeyen bilinçler için kullanıyorum.

Neyi, neden yaptığını bilen ve yaptığı şeyler arasında bir bütünlük = tutarlılık = uyum kurabilen insan, bilinçlidir.

Biliyorum bu, çook zor bir iştir ama biucundan yakalandı mı arkası gelir.

Nasıl? 

Sorgulama (eleştiri) ve tutarlılık beraber gider ve her yapılan işte bir “hikmet” aranırsa!.

Bu, aynı zamanda uyanıklık (şuur/yakaza, ferâset/firâset) durumu demektir. Bu hâl devam ettirilirse “kalp gözü” açılır ve kişi, tüm âlemde mîzan = düzen = tutarlılık ve doğru din/düzen kuran Allah ile “buluşur”!.

İman, budur; hikmet, budur. 

Kişiyi imana ve hikmete bilinç götürür.

Allah-u A'lem.