BEYYİNE

Beyyine. Beyne. Beyân. Beyanât. Mübeyyin. Mübîn. Tebyîn. Beynûnet hepsi aynı kök.

Beyyine : Sağlam Delil. Huccet. Belge. Burhan.

Beyne : Birbirine bakan iki şeyin arasında; o şeylerin (bişeyin) önünde.

Beyân : Açıklama. Bildirme.

Beyanât : Açıklama yapma. İzahât verme.

Mübeyyin : Apaçık. Açıklayıcı söz.

Mübîn : İyiyi kötüden, doğruyu yanlıştan ayıran.

Tebyîn : Açık açık anlatma. Beyân etme.

Beynûnet : İki şeyin arasındaki açık fark.

...

98. Beyyine Sûresi 8 âyet.

İlk âyet, Ehl-i Kitâb ve müşriklerin apaçık delil = beyyine gelinceye kadar inkârlarından vazgeçmeyeceklerini söyler.

O delil Efendimiz ve Onun getirdiği tertemiz sayfalardır = Kitâb’tır. (2. âyet.)

O Kitâb’ta Qayyime vardır = “fîhâ kütübün qayyime.” (3. âyet.) Qayyime : Hayatı ayakta tutan, yöneten ilkeler. Kıyâm ile aynı, hatta kıyâmın çook daha güçlüsü; kıyâm edeni de ayağa kaldıran güç.

Ama o Ehl-i Kitâb bu güçlü delile = beyyineye rağmen yine ayrılığa düştüler. (4. âyet.)

Kendilerine hâlis bir şekilde (muhlisîne) Allah’a ibâdet etmeleri, dini Allah’a has/özgü kılmaları, salâtı ikâme etmeleri ve zekâtı vermeleri emredildi. Onları ayağa kaldıracak din = “zélike dîn’ul qayyıme.” buydu (budur). (5. âyet.)

Buna rağmen,

Ehl-i Kitâb’tan kâfir olanlar ve müşrikler, ebedî cehennem ateşindedirler (nâr-ı cehennem); onlar, yaratılmışların en şerlileri = kötüleridir. (6. âyet.)

Buna karşın, 

İman eden ve sâlihât (sâlih amel) işleyenler var ya!, işte onlar, yaratılmışların en iyileridir = “hayr’ul beriyye”. (7. âyet.)

Onların Rableri Katındaki mükâfatı : Altından ırmaklar akan Adn cennetleridir, onlar orada ebedî kalacaklardır; onlar Allah’tan razı, Allah onlardan razıdır; bu, (dünyada) O’ndan haşyet (korku!) duyan, O’nun sevgisini kaybetmekten korkanlar içindir. (8. ayet.)

...

Böyle “apaçık delile = beyyineye” rağmen, inkâr edenler ve şirk koşanlar, böyle bir cezayı hak etmezler mi?!.

“Karşılıklı rıza” için, böyle bir delili fırsat bilip, değerlendirmek gerekmez mi?!.