SÖZ

Söz : Kavl (قول) ve Kelâm (كلام).

Kavl, Kâle’den (قال) isim; Kelâm, Kelime’den (كلم / كلمه).

Kâle, söylemek, demek, konuşmak. Düşük düzeyi, söylenti. Üst düzeyi, Kavl, Söz. Kavilleşme = Sözleşme. 

Kelime, söz, sözcük. Kelleme, söz söylemek. Kelime-i Tevhîd ya da Kelime-i Şehâdet : Şehâdet ya da Tevhîd Kelimesi. Kelâm, iz bırakan söz. Kelm (كلم), yara, kesik.

Söz ile Kelâm arasında ne fark var?

Kelâm, bir anlamı ve derinliği olan sözdür. Sözün de anlamı vardır ama Kelâm kadar “mücmel ve etkileyici” değildir. 

Bir de lâf var; lâf, dedi-kodu düzeyindeki sözdür, derecesi en alttadır, neredeyse yoktur. Lâflamak gibi.

Lâf, söz ve kelâm, sesten oluşur. Sesi, canlı olan herşey, herkes çıkarır. Hayvanlar, sesle = ses düzeyinde anlaşır. Eşek, anırarak; öküz, böğürerek; kurt, uluyarak... insan ise, sesi söze dönüştürerek ve o söze bir anlam yükleyerek ve de kelâm ederek anlaşır.

Söz, daha çok günlük, maddî (rutin) ihtiyaçlar için; kelâm, manevî (ruhî) ihtiyaçlar için; lâf ise, vakit geçirmek için kullanılır.

Modern medya (görsel-işitsel, sosyali dahil), daha çok lâf ve söz üretir; kelâm üreten medya sayısı çook azdır.

Lâf, ciddiyetsiz, fayda içermeyen söz benzeri ses, lakırtı; söz, yarı ciddî yarı şaka, faydası ‘geçici’ olan; kelâm, ciddî/ciddîye alınması gereken, almayanın büyük kayıp yaşayacağı sözdür.

En ciddî, En değerli, En büyük Söz : Kelâmullah’tır = Kur'ân’dır.

Hılkat (Yaratma), Rabbin fiilî Söz’üdür. O’nun Fiilî Sözü ile Kavlî Sözü (Kâinat ile Kur'ân) arasında uyumsuzluk = tefâvüt olmaz, O, “laflamaz”!; kişilerin düzeyine göre Söz söyler (Kâle Allah’u Teâlâ) ve Kelâm eder (ve kellemeHullahu Mûsâ teklîmâ. 4/164).