VİTR

Vitr = tek, yalnız. Karşıtı = şef’ = çift. “veş’şef’ı vel vetr.” (89/Fecr, 3.) Şef', zannımca şefaatin de kökü. Şefaat, tek (kişi) varsa (vitr’de/tek’de) olmaz; (en az) şefı’de (çiftte) olur, şefaat eden ve şefaat olunan.

Vetîre : Dar ve zor yol. Süreç.

...

Mevlevî mutasavvıf Ahmet Avni Konuk : “Vücûd-u Vâhid-i Hakîkî vitr iken, bu hakîkat-i imkâniyye ile tecellî etmekle şef’ olmuş ve Bir Vücut, iki görünmüştür.” der. Mevlevîler vahdet-i vücudcudur.

...

İş böyleyse Rabbin, Fecr 3’deki yemini Kendi ve yarattıkları üzerinedir ve çook büyük bir yemindir; ondan önce iki, ondan sonra da bir yemin daha vardır; bu yeminlerden sonra da 5. âyette “lizî hıcr” ibaresine vurgu yapılır ve bu ibare, ‘akıl sahipleri’ diye çevrilir. Hıcr, taş demektir, Kitâb’ta 21 yerde geçer; aynı kelime Hıcr Sûresi 80. âyette taşları yontarak şehir kuran Hicr kavmi için kullanılır. Sûrenin (Fecr) 6 ilâ 14. âyetlerinde Âd, Semûd, İrem ve Firavun kavimlerinin zikredildiğine bakılırsa, buradaki (5. âyetteki) Hıcr, akıl sahibi olmak değil, Hicr kavmine işaret olarak anlaşılabilir; ‘lizî’ de, madden, taşları sahiplenenleri, taşlardan ev yapanlari; ma’nen, taş kalplileri ifade eder ve bu âyetler bize çook ciddî bir tarih felsefesi dersi verir.

Onlar, benzeri yaratılmamış şehirler kurmuşlardı; kayaları deliyor/yontuyor, yüksek sütunlu evler (irâmâzâtil imâd), dev piramitler/ehramlar (zil evtâd) yapıyorlardı (= çok yüksek teknolojiye sahiplerdi) ama azmışlar, bozgunculuk yapmışlardı; Rableri de onlara azap kamçısını yağdırmıştı. O, “gözetleme yerinde” (rasathânedeydi), hepsini (ne yaptıklarını) görüyordu (inne RabbeKe lebil mirsâd).

...

Biz de “gökdelenler” yapıyoruz, yerin altını üstüne getiriyoruz, yüksek teknolojimizle (bilimle) övünüyoruz.

...

Varlık tekse (vahdet-i vücud), tekin teke şefaati olmaz, o şefaat tekin kendine döner; varlığı çift olarak kabul etmek zorundayız. Şefaat eden Tek Varlık, Rabbimiz; şefaat olunun varlık da biziz.

Benim dışımda kimse yoksa, ben kime şefaat edebilirim?!.

Kimden şefaat bekliyoruz?!.

Tek’den mi, çift’’ten mi?!.

Kaç tane şefaatçimiz var?!.

“Kendi himmete muhtaç dede, kime himmet ede.”

Ne kadar güçlü olurlarsa olsunlar, muhtaç varlıklardan şefaat dilenmek, akıl kârı değildir, aklımızı başımıza alalım da tarihten ders çıkartalım; yoksa o azap kamçısı bizi de bulur.