EFENDİ-KÖLE DİYALEKTİĞİ

Toplu (= toplum hâlinde) yaşamanın bir kuralı olarak işbölümü kaçınılmaz; herkes her işi yapamaz; herkes yönetici de olamaz. Hobbes’u hatırlayalım, doğa durumundan (= sürekli çatışma hâlinden) çıkış; Rousseau’nun Toplum Sözleşmesine geçiş, (= toplum hâlinde, bir devlet ve düzen = din altında yaşama) aklın ürünü ama akıl, düzeni sağlayana kadar, bir çook olumsuz deneme yapar. Sol jargon bu denemeleri diyalektik olarak ifâde eder. Diyalektik, tez, anti-tez ve sentezden oluşur. Efendi, tezdir. (Efendi, efendi olmadan önce de anti-tezdi; tezle çatıştı, sentez oldu.) Köle, efendinin anti-tezidir; efendi karşısında güçlenir, onu yener, sentez olur. Her sentez, yeni bir tezdir; hiçbir tez, anti-tez ve sentez, bir öncekinin aynı değildir. Onların tabiriyle sosyal evrim, böyle bir diyalektikle mümkün hâle gelir. = Efendi köle olur; köle efendi olur, bu çatışma süreer gider...

Efendi, bazen bir kişi olur = Monarşi; bazen bir kaç kişi olur = Teokrasi, Aristokrasi; bazen ‘halk’! olur = Demokrasi, ... ama çatışma hep sürer = iktidarlar el değiştirir = gelen, gideni aratır... mükemmel bir Efendi bulunamaz. = Hiçbir yönetim (= tez), yönetilenleri (= anti-tezi) memnun edemez.

...

Dînî jargonu kullanarak, Efendiye Rab, köleye de kul dersek, bu çatışmanın bitmesi, ilelebet sürmemesi ve mükemmel bir düzenin (= dinin) kurulması için, Mükemmel bir Efendi’ye (= Rabbe) inanmak ve teslim olmak (= İslâm) şarttır.

Pekiî, O Efendi mükemmel bir düzeni (= dini) kurabilir mi?!. Herkes, O’nu Efendi (= Rab) olarak tanımazsa = O’na kul (= köle) olmazsa, zor. Ayrıca, O’nu Efendi (= Rab) olarak tanıyanlar da O’nun emirlerini farklı yorumlayabilir veya anlayabilirler. Ama, yine de bu çatışmanın en aza indiği düzen = din, böyle bir düzen; bundan daha iyi bir düzen (= din) hayal.

“Lâ ilâhe illâ-l Allah.” bu. Allah’tan başka ilâh (= Efendi = Rab) yok; “varsa”!, çatışma çok; varsa, her ilâh (= Efendi = Rab), kendi düzenini (= dinini) hâkim kılmak ve insanları kendine köle (= kul) yapmak için uğraşır; hem ilâhlar çatışır hem de köleler...