İÇ ve DIŞ

İç-dış, mekânla ilişkili kavramlar. Evin içi-dışı; şehir içi-dışı; ülke içi-dışı; dünya içi-dışı; dünya dışı uzaysa, uzay da sonsuzsa, sonsuzu neye göre belirleyeceğiz?!. Hegel’i dinlersek, bişeyin sonsuzluğunu sonlu bi şey belirleyemez; sonsuzun kendisi belirleyebilir, der. Sonsuzda sınır olmaz; sonsuza, sonsuz dışında başka biri sınır koyamaz. Sonsuz, bize (= biz sonlulara) göre belirlenemez.

Hegel, Varlığı da, Belirlenmemiş Saf Varlık ve Belirlenmiş Varlık diye ikiye ayırır. O, (muhtemelen Tanrı’ya inanmadığı için?!) Belirlenmemiş Varlığı, Hiçlik’le (= Yokluk’la) “özdeş”! görür. Bizce, Belirlenmemiş Varlık, Hiçlik’le; Belirlenmiş Varlık ise Oluş’la anlaşılır, der.

Dışın sınırlarını bizler belirleyemediğimiz için ona “Sonsuz” diyoruz. 

Pekiî, için sınırlarını belirleyebiliyor muyuz?!. Kuantum fiziğine (= atom altı fiziğine) göre, için sınırlarını da belirleyemiyoruz.

Bu durum bize ne söyler?!.

İç-dış, izafîdir. (= göreli-göreceli, nisbîdir.) Sonsuzluk, Sonsuz’a göre mutlak, bize göre izafî. O isterse, (izafî) sonsuzu, sonsuza kadar veya belli bir sona kadar var eder, yaşatır; sonra yok eder. 

“... küllü şeyin hélikün illâ Veche...” (28/88)

Varlığın Arapça karşılığı, vücûdtur. (Mevcud, var olan, oluşa giren, oluşagelen, demek.) İslâm filozofları Varlığı üçe ayırırlar : 1) Vâcib-ül Vücûd. 2) Mümkün-ül Vücûd. 3) Mümtenî-l Vücûd. Vâcib-ül Vücûd, Kendinde (= Kendi Kendine yeterli) Varlık. Mümkün-ül Vücûd, varlığı başkasından (= başkasına bağlı) olan varlık. Mümtenî-l Vücûd, varlığı (bize göre) imkânsız varlık. Vâcib-ül Vücûd’a göre imkânsız varlık yoktur.

İçe ve dışa doğru Sonsuz Saf Varlık, Vâcib-ül Vücûd olduğu için O, “her ân, her yerdedir.”!. (Buradaki ân ve yer de bize göredir.) “Her ân, her yerdelik”, bizim havsalamıza sığmaz; sadece Tanrı’ya (= Vâcib-ül Vücûd olan Varlık’a) hastır, O (= Saf Varlık), zaman ve mekâna tâbî değildir; onları da O yaratmıştır. Saf Varlığı, Kendi dışında hiçbir varlık (= kimse) belirleyemez ama her şeyi/her varlığı O belirler. O, âlemlerin Rabbidir.

Sonsuz Saf Varlık, sonlu hiç bir varlıkla bitişmez, birleşmez; birleşse, eksik (= sonlu) varlık olmuş olur.

Hamd, âlemlerin Rabbine mahsustur. = El-Hamd-ü lillah’i Rabb-il Âlemîn.

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

İHÂNET

İhânet : Verilen sözde durmamak. Arkadan vurmak. Vefâsız davranmak. Aldatmak. Hâinlik etmek... Ticarette. Siyasette. İnsanî ilişkilerde. Evlilikte ve Dinde... Dindeki ihânet, bütün alanları kapsar. Din, ticarette de siyasette de insanî ilişkilerde de hâinliği sevmez, istemez, hoş görmez. Mü’min, hiç kimseye (elinden geldiği, gücünün yettiği müddetçe) hâinlik (ihânet) etmez. Ederse, kendini (hâşâ)! Allah’a ihânet etmiş sayar. “Ey İman edenler! Allah’a ve Rasûlüne ihânet etmeyin = lâ tehūnû-Allaha ver Rasûl); (böyle yaparsanız), bile bile size verilen emânetlere de hâinlik etmiş olursunuz.” (8/27.) Çünkü Allah da Rasûlü de hâinleri sevmez. Çünkü Allah da Rasûlü de kimseye hâinlik etmez; O’nlar da Mü’min’dir, (Biri, El-Mü’min) Güvenilir’dir. Mü’min, Mü’min’e (El-Mü’min’e) güvenir = ihânet etmez. Mü’min, mü’mine ihânet etmez; ederse, hemen telâfî eder, özür (af) diler. Aslında mü’min, hiç kimseye ihânet etmez; ederse, rahat etmez, edemez. O, güvenilir biridir. Öyle olduğu için, El-Mü'm
Devamı

HADİS & SÜNNET

Hadis kelimesinin etimolojik kökü HDS (= حدث). Yaşanan olay, hâdise ve o olayın haberini vermek, demek. Sünnet kelimesinin etimolojik kökü ise, SNN veya (= سنة/ سن). Kanun, yasa, gelenek, cârî = yüyürlükteki uygulama demek. Her iki kelime de Efendimize nisbet edildiğinde, Hadis, Efendimizin yaşadığı olaylar karşısındaki tepkisine (= açıklamalarına); Sünnet ise uygulamalarına karşılık gelir; her ikisi de bağlayıcıdır. Hadis kelimesi Kur'ân’da, “hadîs-i Mûsâ, ahsen-ül hadîs, hadîs-ül cünûd, hâze-l hadîs” ve emir kalıbında (= fehaddis = anlat!) şeklinde kullanılır. Sünnet kelimesi ise, sünen ve sünnetullah şeklinde geçer. Hadisi daha çok “teorik ve söz”; Sünneti de daha çok “uygulama ve amel” şeklinde anlamak da mümkündür. Elbette Kur'ân, Efendimizin hayatı ile hayat bulmuştur. Efendimiz, Kur'ân’ı hem konuşarak açıklamış, hem de uygulayarak = yaşayarak hayat/ın/a aktarmıştır. Efendimizin yaşantısından önce, Ona Kur'ân inmeden önce de (cahiliyede de, daha önce de) yaşayan b
Devamı

RECM

Recm : Taşlama. Kovma. İlk akla gelen anlam, Hacc’da şeytan taşlama ve söz dinlemeyen = Rabbine isyan eden şeytanın Huzur’dan kovulması.  İlk olarak şeytanı kim kovdu?!. Rabbi. Pekiî, biz Hacc’da, o kovulmuş şeytanı (yeniden) neden ve nereye kovuyoruz; kovulan (o şeytan), nereye gidiyor?!. Allah’ın (Mülkünün) olmadığı ‘bir yer mi’ var?!. Yok. Öyleyse Allah, şeytanı bizim olmadığımız bir yere kovdu, ya da bizim şeytanın olduğu yerlerden uzak durmamızı istedi = istiyor. Aslında şeytan da (bizler de), Huzur’dan kovulduğumuzda gidebileceğimiz hiçbir yer yok = her yer Allah’ın Mülkü. Bilirsek, bizler aslında bir “sığıntıyız”!. En iyisi biz, “sığıntı gibi”! yaşamayı bırakalım da “şerefli bir hizmetçi = asil bir kul gibi” yaşayalım. Başka çaremiz (= gidebileceğimiz bir yer) yok!.  “Eûzü billlah’i min-eş şeytân-ir racîm.” demek, şeytandan (= kötülerden ve kötülüklerden) uzak durmak ve gönüllü olarak Allah’a sığınmaktır. Bu, bir “sığıntılık hâli”! değildir. Sığıntılık hâli, kovulduğu hâlde, gid
Devamı