SPİNOZA ve BACON

Natura naturans ve Natura naturata (Natura naturans : Yaratıcı tabiat. Natura naturata : Yaratılan tabiat.) kavramları iki düşünürde de ortak.

Spinoza’da Tanrı ile tabiat eşittir. Deus sive Natura = Tanrı ya da Doğa.

Spinoza, 1632 ilâ 1677 yılları arasında yaşamış, Yahudilikten aforoz edilmiş bir filozof. Bacon, 1561 ilâ 1626 yılları arasında yaşamış İngiliz bilim adamı. İkisi de bilim adına doğa ve Tanrı ile ilgilenirler. Bacon’a göre, “Bilgi güçtür.” (Bacon’ın ünlü sözü.); bu güç elde edilirse, bilim/bilgi (= teknoloji) yoluyla doğa kontrol edilebilir = doğaya hükmedilebilir.

Bacon’la çağdaş olan Spinoza, onun mirasını devralmış ve dini/dinleri (= Yahudilik ve Hıristiyanlığı), ortaçağın  “mitolojisiden”! (= gizeminden) arındırarak bilimsel kılmak istemiştir. İkisi de akıcıdır = rasyonalisttir. Bu akılcılıkları = rasyonalistlikleri, onları bilim ortak paydasında buluşturur. İkisi de inançlıdır. Ama onların açtığı yolun sonu bugün, hem yaratıcı doğayı = natura naturans’ı, hem de yaratılan doğayı = natura naturata’yı sömürüye çıkmıştır.

Bugün açık bir şekilde, hem natura naturans (= Tanrı) hem de natura naturata (= doğa) sömürülüyor. Natura naturans’ın (= Tanrı’nın) sömürülmesi, (din üzerinden para, ün-unvan-nam kazanan) “dindarlar”! eliyle; natura naturata’nın (= doğanın) sömürülmesi de “dinsiz kapitalistler” eliyle.